Spółka Ltd a Self-employment w UK – co wybrać?

Brytyjskie prawo daje dużą swobodę w kwestii wyboru formy prawnej, w jakiej chcesz prowadzić swój biznes. Możesz zdecydować się na samozatrudnienie (self-employment) jak i prowadzenie spółki Ltd. Zanim jednak ochoczo zabierzesz się za zakładanie firmy, warto zastanowić się nad wadami i zaletami dwóch najpopularniejszych form prowadzenia biznesu. Dzięki temu, oszczędzisz sobie nie tylko sporo stresu, ale i potencjalnie zapłacisz niższe podatki.

Samozatrudnienie w UK, czyli self-employment

Samozatrudnienie jest najpopularniejszą formą prowadzenia biznesu w Wielkiej Brytanii – wedle statystyk, statusem sole-trader może poszczycić się aż 4,23 miliona mieszkańców UK. Nie jest to oczywiście dziełem przypadku, ponieważ taka forma działalności gospodarczej ma kilka bardzo istotnych zalet:

• prosty model opodatkowania – względem zatrudnienia na etacie zmienia się bardzo niewiele, choć musisz pamiętać o samodzielnym rozliczaniu podatków;
• niskie koszty administracyjno-księgowe – nie musisz organizować posiedzeń zarządu firmy i sporządzać z nich sprawozdań, a księgowość przybiera niezwykle uproszczoną i intuicyjną formę;
• rejestracja firmy jest prostsza i szybsza niż w przypadku spółki, a cały proces odbywa się za pośrednictwem strony internetowej;

Prowadząc biznes jako sole-trader musisz jednak pamiętać o wadach tego modelu prawnego. Wymieńmy choćby:

• wysoki poziom odpowiedzialności majątkowej – jeśli popełnisz błąd, Twój kontrahent może domagać się odszkodowania nawet wtedy, gdy będzie to oznaczało sprzedaż domu w którym mieszka Twoja rodzina lub Twojego prywatnego samochodu;
• suma płaconych przez Ciebie podatków może być wyższa niż gdybyś prowadził spółkę Ltd;
• firma prowadzona w formie samozatrudnienia może być odebrana za mniej profesjonalną, zwłaszcza gdy działasz w silnie regulowanych branżach jak na przykład finanse.

Rejestracja samozatrudnienia w UK

Zgłoszenie samozatrudnienia w UK jest stosunkowo łatwe – musisz zarejestrować się do Self-assessment. Czasu na załatwienie spraw formalnych jest jednak naprawdę dużo, ponieważ musisz dokonać rejestracji do 5 października następującego po pierwszym zakończonym roku podatkowym, który, przypomnijmy, trwa od 6 kwietnia do 5 kwietnia następnego roku. 

Przed tym terminem, możesz całkowicie legalnie zarabiać pieniądze, jednak musisz oczywiście wykazać je w swoim zeznaniu podatkowym, do czego potrzebna jest rejestracja firmy.

A może w takim razie spółka Ltd?

Spółka Ltd (Limited), jest odpowiednikiem polskiej spółki z ograniczoną odpowiedzialnością. W wielu przypadkach, przedsiębiorcy decydują się na jej założenie wraz z rozwojem firmy, aby zapewnić sobie korzyści podatkowe i ograniczyć ryzyko.

Zasadniczo, ograniczenie ryzyka biznesowego jest właśnie największą zaletą tej formy prowadzenia firmy – wspólnicy odpowiadają wyłącznie do wartości ich udziałów. W przeciwieństwie do samozatrudnionych, właściciel spółki oddziela swój majątek prywatny od zobowiązań firmy, co może być bardzo istotne w przypadku bardziej ryzykownych profesji.

Założenie spółki typu Limited może być również optymalne pod względem podatkowym. Zazwyczaj, dzięki połączeniu wynagrodzenia dyrektorskiego z wypłacaniem dywidendy, przedsiębiorca może zaoszczędzić od kilkuset, do nawet kilku tysięcy funtów rocznie na składkach ubezpieczeniowych i podatkach dochodowych. Warto jednak zaznaczyć, że realizacja zysków z firmy jest nieco bardziej skomplikowana i może nie być możliwa w przypadku problemów finansowych.

Czy spółka Ltd ma jakieś wady?

Niestety tak. Zakładając spółkę typu Limited trzeba liczyć się ze wzrostem kosztów obsługi prawnej i księgowej firmy. Rachunkowość osób prawnych jest o wiele bardziej skomplikowana, pojawia się również obowiązek składania sprawozdań finansowych do Companies House. Dodatkowo, trzeba przecież rozliczać podatki płacone zarówno przez Ciebie, jak i przez Twoją spółkę. Wszystkie te procesy nie są przesadnie trudne, jednak stopniem swojej złożoności niewspółmiernie przewyższają obowiązki formalne związane z prowadzeniem działalności jednoosobowej.

Rejestracja spółki Ltd w UK

Proces powoływania spółki Ltd również jest nieco bardziej skomplikowany, choć nie stanowi on większej przeszkody. Zazwyczaj, założenie firmy jest możliwe już w ciągu jednego dnia, jednak czas oczekiwania może się momentami wydłużać. Opłaty urzędowe także nie odstraszają – w 2024 roku jest to zaledwie 50 funtów.

Cała procedura może zostać zrealizowana za pośrednictwem oficjalnej strony Companies House lub z pomocą poczty. Jeśli nie chcesz rejestrować spółki samodzielnie, możesz także zdecydować się na zlecenie tego specjaliście, jednak będzie się to wiązało z dodatkową opłatą.

Jaką formę prowadzenia firmy w UK warto wybrać na początek?

Jeśli dopiero zaczynasz prowadzenie biznesu, warto szukać rozwiązań które nie generują zbyt wysokich kosztów i nie dołożą Ci zbyt dużej ilości obowiązków natury formalnej. Z tego powodu, w większości przypadków, lepszym wyborem na początek prowadzenia biznesu w UK będzie samozatrudnienie. Są jednak przypadki, w których od razu warto zdecydować się na założenie spółki:

Chcesz prowadzić biznes obarczony dużym ryzykiem

Są sektory gospodarki, które cechują się stosunkowo dużą stabilnością – przykładem może być handel produktami spożywczymi, archiwizacja dokumentów lub naprawa sprzętu AGD. Bywają jednak i takie branże, w których ryzyko jest znacznie wyższe. Przykładowo, jeśli sprzedajesz usługi finansowe, budowlane lub transportowe, musisz liczyć się z możliwością pojawienia się sporów z klientami, którzy mogą domagać się odszkodowania. W takich sytuacjach, spółka może uchronić Cię przed utratą majątku osobistego.

Wiesz, że od początku Twoja firma będzie generować duże zyski

Wiele firm rozwija się stopniowo, a ich przychody są na początku niewielkie. W takich przypadkach, decydowanie się na założenie spółki może nie być optymalne – to w końcu dodatkowe koszty związane z obsługą prawną i księgową oraz raportowaniem mogą po prostu ograniczać rozwój biznesu.

Jeśli jednak przejmujesz już funkcjonującą firmę lub dysponujesz umiejętnościami, które przyniosą Ci stosunkowo wysokie zyski już na starcie, założenie spółki typu limited może być dobre ze względu na możliwość oszczędzania na podatkach.

Musisz wziąć kredyt na rozwój firmy

Niektóre źródła twierdzą, że pozyskanie kredytu na rozwój biznesu jest prostsze, jeśli bank ma do czynienia ze spółką Ltd, a nie z osobą samozatrudnioną. Dodatkowo, wielu pożyczkodawców oferuje lepsze produkty właśnie dla osób prawnych.

Przedsiębiorcy prowadzący jednoosobowe działalności mogą mieć także problemy z dostępem do faktoringu, czyli przedterminowego finansowania wierzytelności (wystawionych faktur). Dostęp do takich usług nie zawsze jest konieczny, ale w branżach takich jak budownictwo lub transport może być niezwykle przydatny, ponieważ często zdarza się, że na pieniądze czeka się bardzo długo.

Czy spółka Ltd naprawdę chroni przed odpowiedzialnością?

Z całą pewnością możemy stwierdzić, że dyrektor spółki Ltd jest mniej narażony na bezpośrednie zobowiązania swojej firmy niż osoba samozatrudniona. Wbrew obiegowej opinii, nie jest to jednak całkowita ochrona ani gwarancja bezkarności w biznesie.

Przede wszystkim zaznaczmy, że Twoja odpowiedzialność zdecydowanie rośnie w przypadku działania w złej wierze. Działania takie jak niewywiązywanie się z obowiązków dyrektorskich, wyprowadzanie pieniędzy ze spółki ze szkodą dla firmy i nieadekwatne wykorzystywanie środków mogą zadziałać na Twoją niekorzyść i doprowadzić do sytuacji, w której wierzyciele będą mogli domagać się spłaty bezpośrednio od Ciebie, nawet jeśli spółka ogłosi bankructwo.

Praktyka biznesowa pokazuje również, że wielu przedsiębiorców wystawia osobiste gwarancje spłaty zobowiązań zawieranych przez ich spółki. Jest to niekiedy konieczne, jednak warto mieć pełną świadomość, że w razie problemów finansowych, wierzyciele w końcu zwrócą się bezpośrednio do dyrektora.

Spółka typu limited faktycznie ogranicza ryzyko biznesowe i pod warunkiem postępowania w dobrej wierze możesz faktycznie zabezpieczyć się przed konsekwencjami ewentualnego bankructwa. Pamiętaj jednak, że brak ostrożności i rozsądku może sprawić, że poniesiesz surowe konsekwencje swoich błędów czy gorszej sytuacji na rynku.

Czy potrzebuję księgowej do prowadzenia firmy w UK?

Na koniec zaznaczmy – nie ma obowiązku korzystania z usług księgowych, niezależnie od formy prowadzenia działalności gospodarczej. W praktyce jednak, polskie biuro rachunkowe w UK bardzo usprawni wszystkie procesy związane z wyliczaniem i opłacaniem należnych podatków i składek ubezpieczeniowych. Co więcej, nasza wiedza sprawia, że ograniczysz ryzyko popełnienia błędu w zakresie planowania podatkowego i finansowego swojej firmy.

W przypadku samozatrudnienia, rozliczanie podatków jest rzeczywiście o wiele łatwiejsze, jednak większość przedsiębiorców i tak decyduje się na korzystanie z usług księgowej. Rozliczenie Self-assessment musi być wykonane poprawnie, aby nie narazić się na kary ze strony HMRC.