Capital Gains Tax w UK – wszystko co musisz wiedzieć

Capital Gains Tax to podatek od zysków kapitałowych obowiązujący w Wielkiej Brytanii. Odprowadzany jest od zysków, które przyniósł posiadany kapitał, taki jak nieruchomości, akcje firm, kryptowaluty lub dzieła sztuki. Oznacza to, że wylicza się go nie na podstawie całej wartości posiadanego aktywa, lecz na podstawie różnicy między ceną jego kupna a sprzedaży. Capital Gains Tax należy opłacać po sfinalizowaniu transakcji, w sytuacji, gdy dane aktywo wzrosło na wartości. Dotyczy on także przedsiębiorców – podatek od zysków kapitałowych w UK zapłacisz również wtedy, gdy sprzedajesz środki trwałe, jak na przykład lokal firmowy lub maszyny.

Kto musi odprowadzać Capital Gains Tax?

Pod obowiązek płacenia Capital Gains Tax podlega większość osób na terenie Wielkiej Brytanii. Osoby fizyczne, które są rezydentami podatkowymi w UK muszą odprowadzać CGT jeśli wyzbywają się aktywów i ich zysk przekracza kwotę wolną od podatku, o której napiszemy niżej. Zaliczają się do nich zarówno pracownicy (workers), jak i osoby samozatrudnione oraz różnego rodzaju inwestorzy – na przykład giełdowi lub zajmujący się nieruchomościami.

Warto zaznaczyć, że w przypadku przedsiębiorców, Capital Gains Tax odprowadzają oni tylko od swoich osobistych aktywów. W przypadku firm, które mają osobowość prawną, takich jak spółki limited lub akcyjne (Public Limited Company, PLC), CGT jest zastąpiony Corporation Tax on Chargeable Gains, czyli jego odpowiednikiem przeznaczonym dla firm.

Kiedy zapłacę Capital Gains Tax jako przedsiębiorca?

Choć podatek od zysków kapitałowych dotyka przede wszystkim osoby prywatne, które żyją z kapitału, przedsiębiorcy również nie unikną tej daniny. Capital Gains Tax zostanie pobrany, jeśli z zyskiem sprzedasz:

• Nieruchomości mieszkalne, biurowe lub ziemię;
• Narzędzia i sprzęt;
• Maszyny budowlane i produkcyjne;
• Udziały w spółkach;
• Zarejestrowane znaki towarowe;
• Markę Twojego biznesu.

Co istotne, capital gains tax nie jest naliczany w przypadku sprzedaży samochodu firmowego. CGT nie zapłacisz również, gdy sprzedajesz produkty, które nabyłeś wyłącznie w celach dalszej sprzedaży – mówimy wówczas o towarze handlowym, a nie o środkach trwałych. Więcej informacji na temat podatku od zysków kapitałowych znajdziesz na stronie brytyjskiego rządu.

Jak obliczyć Capital Gains Tax?

Podobnie jak wiele innych podatków, Capital Gains Tax również ma swoją kwotę wolną od podatku, określaną jako Annual Exempt Amount – zysk ze zbycia aktywa, który ją przekracza, podlega pod CGT.

Kwota wolna od podatku w roku podatkowym 2024/25 wynosi £3,000 i na ten moment nie dostaliśmy od brytyjskiego rządu żadnej wiadomości, że miało by się to zmienić.

Po zmianach z 30 października 2024 roku, podstawowe stawki to 18% i 24%. Wybór odpowiedniej stawki zależy od rocznego całkowitego dochodu danej osoby. Jeśli mieści się on w podstawowym progu, obliczając Capital Gains Tax należy brać pod uwagę stawkę 18%, a w sytuacji dochodów przekraczających podstawowy próg, należy przyjąć 24%. W tabeli poniżej znajdują się progi podatkowe na rok podatkowy 2025/26:

Próg podatkowy	Opodatkowany dochód	Podatek dochodowy	Podatek capital gains tax
Personal Allowance	Do kwoty £12,570	0%	18%
Basic rate	£12,571 do £37,000	20%	18%
Higher rate	£37,001 do £125,140	40%	24%
Additional rate	Powyżej £125,141	45%	24%

Warto wspomnieć, że stawki CGT mogą różnić się w niektórych konkretnych przypadkach – dokładnie jest to opisane na stronie rządowej.

Przykład obliczenia podatku Capital Gains Tax

Załóżmy, że Tomasz kupił nieruchomość biurową za £300,000 i sprzedał ją za £400,000. Jego zysk z tej inwestycji to £100,000. Tomasz zarobił w roku podatkowym 2025/26 łącznie £110,000, co sprawiło, że przekroczył podstawowy próg podatkowy i zapłaci wyższą stawkę podatku CGT. Annual Exempt Amount wynosi £3,000, a więc Tomasz musi zapłacić 24% od kwoty £97,000, czyli £23,280.

Jak zapłacić Capital Gains Tax?

W przypadku większości aktywów, ostateczny termin zapłaty CGT przypada na 31 stycznia następnego roku podatkowego. Sytuacja wygląda inaczej w przypadku sprzedaży nieruchomości – wówczas podatnik ma 60 dni na zapłatę CGT od dnia zakończenia transakcji (completion date).

Jak przebiega samo opłacenie podatku? Najmniej skomplikowaną sytuację mają osoby rozliczające się w ramach Self Assessment. Muszą one jedynie dołączyć do niego dodatkowy formularz SA108, czyli Capital Gains Summary. Osoby, które nie korzystają z Self Assessment, muszą zapłacić podatek CGT za pomocą narzędzia Capital Gains Tax Real Time Service dostępnego na stronie rządowej. Tam trzeba zalogować się na swoje konto Government Gateway lub je założyć, jeśli się go nie posiada. Na podstawie podanych szczegółów transakcji system obliczy kwotę podatku do zapłacenia, którą będzie można od razu opłacić za pomocą płatności online.

Nie zgłoszenie lub nie opłacenie podatku Capital Gains Tax może skutkować nałożeniem kar finansowych przez HMRC.

Capital Gains Tax a sprzedaż nieruchomości

W przypadku sprzedaży nieruchomości, przepisy podatku CGT różnią się lekko od tych, które stosuje się w odniesieniu do innych klas aktywów. Mianowicie, podatek należy zapłacić w ciągu 60 dni od sfinalizowania transakcji, w odróżnieniu do innych aktywów. Inną różnicą jest ulga podatkowa Private Residence Relief (PRR), która zupełnie zwalnia z Podatku Capital Gains Tax w sytuacji sprzedaży nieruchomości, która:

• Jest jedyną nieruchomością właściciela, który mieszkał w niej przez cały czas od zakupu;
• Nie była w żaden sposób wynajmowana;
• Nie posiadała miejsca, które było wykorzystywane wyłącznie w celach biznesowych (np. biura);
• Łączna powierzchnia działki wynosi mniej niż 5000 metrów kwadratowych;
• Nie została kupiona po to, aby zarobić na wzrośnie jej wartości rynkowej.

Sposoby na obniżenie podatku od zysków kapitałowych w UK

Oprócz Private Residence Relief, w UK istnieje kilka legalnych sposobów na obniżenie podatku CGT, o których warto wiedzieć. Po pierwsze, w brytyjskim prawie istnieje zapis, dzięki któremu można przekazywać swoje aktywa współmałżonkowi lub partnerowi cywilnemu bez płacenia podatku. Wykorzystując ten fakt, można skorzystać z kwoty wolnej od podatku naszego partnera lub partnerki, zarazem zwiększając ją z £3,000 do £6,000.

Innym interesującym rozwiązaniem jest korzystanie z konta Lifetime ISA. Jest to rachunek oszczędnościowy stworzony z myślą o młodych mieszkańcach Wielkiej Brytanii, który w założeniu ma pomagać korzystającym z niego osobom w zgromadzeniu kwoty wystarczającej na wkład własny do kredytu hipotecznego lub na emeryturę. Ma on kilka korzyści, w tym bonus wypłacany przez rząd w wysokości 25% do każdej wpłaty na konto, możliwość inwestowania środków w różne aktywa i przede wszystkim – jest całkowicie zwolniony z podatku, jeśli środki z niego są przeznaczone na zakup nieruchomości lub gdy wypłata nastąpi po ukończeniu 60 roku życia przez oszczędzającego. Dzięki kupowaniu aktywów przez to konto oszczędnościowe, nie podlega się opodatkowaniu Capital Gains Tax.

Innymi sposobami na uniknięcie płacenia Capital Gains Tax są:

• Inwestycje w specjalne państwowe fundusze inwestycyjne zwolnione z podatku CGT (np. obligacje skarbowe);
• Inwestycje w programy zwolnione z podatku CGT, takie jak Enterprise Investment Schemes (Inwestycja w startupy);
• Przeniesienie aktywów do trustu;
• Odliczanie strat kapitałowych od zysków. Podatek CGT można obniżyć jeśli niektóre z aktywów stracą na wartości, straty można odliczyć od zysków, obniżając podatek.